Stichting Vechtstreekmuseum

 

Jaarverslag 2021

8 maart 2022

Inhoud

  1. Inleiding
  2.  Vechtstreekmuseum
    • Oprichting en doelstelling
    • Huisvesting
    • Vrienden van het Vechtstreekmuseum
  3. Organisatie en beheer

 

1 Inleiding. 4

2 Vechtstreekmuseum.. 7

2.1 Oprichting en doelstelling. 7

2.2 Huisvesting. 7

2.3 Vrienden van het Vechtstreekmuseum.. 8

3 Organisatie en beheer 10

3.1 Bestuur 10

3.2 Samenwerking met partners. 10

4 Medewerkers. 12

4.1 Algemeen. 12

4.2 Werving nieuwe medewerkers en medewerkersbestand. 12

5 Tentoonstellingen. 14

5.1 Vaste tentoonstelling De Vecht – Ons Pronkstuk! 14

5.2 Tijdelijke tentoonstelling: Zij maakten het! (1 juni 2021 t/m 15 december 2021) 15

6 Rondleidingen en nevenactiviteiten. 17

7 Educatie in het Vechtstreekmuseum.. 23

7.1 Educatieprojecten. 23

7.2 Educatiemedewerkers en gidsen. 24

7.3 Educatiemiddelen. 24

8 PR, publiciteit en marketing. 25

9 Collectie Vechtstreekmuseum.. 27

9.1 Binnenkunst gemeente Stichtse Vecht 27

10 Overzicht activiteiten en bezoekersaantallen. 29

11 Ontvangen subsidies. 31

 

Inhoud

1    Inleiding

2    Vechtstreekmuseum

2.1 Oprichting en doelstelling

2.2  Huisvesting

2.3  Vrienden van het Vechtstreekmuseum

3     Organisatie en beheer

3.1  Bestuur

3.2  Samenwerking met partners

4     Medewerkers

4.1  Algemeen

4.2  Werving nieuwe medewerkers en medewerkersbestand

4.3  Bijeenkomsten medewerkers

5     Tentoonstellingen

5.1  Vaste tentoonstelling De Vecht – Ons Pronkstuk!

5.2  Tijdelijke tentoonstelling: De Vecht, nieuwe parels blootgelegd (23 februari 2020 t/m 3 januari 2021)

  • De Vecht als bron van inspiratie
  • De Vecht als bron van verbeelding
  • De Vecht als bron van herinnering

5.3  Het project Jubileumboek

  • Aanleiding
  • Aanpak
  • Het boek

6     Rondleidingen en nevenactiviteiten

7     Educatie in het Vechtstreekmuseum

7.1  Educatieprojecten

7.2  Educatiemedewerkers en gidsen

7.3  Educatiemiddelen

8     PR, publiciteit en marketing

9     Collectie Vechtstreekmuseum

9.1  Binnenkunst gemeente Stichtse Vecht

10   Overzicht activiteiten en bezoekersaantallen

11   Subsidiefondsen

 

1. Inleiding

Dit is het jaarverslag van het Vechtstreekmuseum over het jaar 2020. Naast het beschrijven van de organisatie en de uitgevoerde activiteiten, treft u hierin ook het financieel verslag aan.
Daarnaast vraagt het bestuur kort aandacht voor de gevolgen van de COVID-19 pandemie die in 2020 begon maar die ons en de wereld thans nog steeds in de greep houdt.

Uiteraard blijven wij onze best doen om dit vreselijke virus onder controle te krijgen en te overwinnen. Gelukkig zijn de vaccinaties thans wereldwijd gestart maar het zal nog wel enige tijd duren voordat wij ons normale leven weer terug krijgen. Ieder van ons smacht naar betere tijden. Samen zullen wij deze strijd moeten blijven bevechten.

Het jaar 2020 zou voor het museum een bijzonder jaar worden omdat het 25 jarig jubileum met een prachtige voorjaarstentoonstelling (t/m medio september 2020) feestelijk omlijst zou worden. Bij de feestelijke opening van deze jubileumtentoonstelling door de burgemeester van gemeente Stichtse Vecht konden wij uiteraard niet voorzien dat het museum in verband met de COVID-19 pandemie in 2020 een aantal maanden gesloten moest worden.

Het bestuur en de medewerkers hebben er in 2020 alles aan gedaan om het museum tijdens de (beperkte) openingstijd toch-geheel conform de overheidsvoorschriften-voor het publiek toegankelijk te houden. Ook in 2020 hebben de medewerkers wederom met volle overgave en prima inzet gezorgd dat er nog steeds bezoekers naar ons mooie museum kwamen. Weliswaar zijn de bezoekersaantallen lager dan in 2019, maar dat is in het licht van de verplichte sluiting van bijna 4,5 maanden uiteraard niet meer dan logisch.

De medewerkers hebben alternatieven bedacht en toegepast om de schoonheid van de geschiedenis en de kunst uit de vechtstreek toch onder de aandacht van het publiek te brengen.
Zo zijn er vele verhalen, artikelen en prachtige foto’s van kunstwerken, buitenplaatsen, interessante personen en dergelijke op de sociale media gepubliceerd. Het museum heeft thans duizenden volgers op sociale media. Het jubileumboek is ook een groot succes geworden en wordt zeer goed gewaardeerd. De verkoop aantallen zijn zeer positief te noemen.

Het museum is tot op heden-financieel gezien-bestand gebleven tegen de COVID-19 invloeden. De financiële cijfers zien er op dit moment solide en geruststellend. Bij het hoofdstuk over de cijfers zullen we daar verder op ingaan.

Thans iets over de organisatie van het museum:
Het museum functioneert geheel dankzij een grote groep onbezoldigde medewerkers bestaande uit bestuursleden, ondersteuners van het bestuur, gastvrouwen en -heren, gidsen, educatieve medewerkers en facilitaire medewerkers waaronder een “klusgroep”. In het verslagjaar is het totale medewerkersbestand iets gegroeid mede door mond-tot-mondreclame door onze eigen medewerkers en via publicaties in de lokale pers. Op onze website en op sociale media wordt continue aandacht besteed om het medewerkersbestand op het juiste peil te houden.

In 2020 zijn er binnen het bestuur enige mutaties te melden. Allereerst is er een nieuw bestuurslid benoemd, die de eerste paar maanden als toehoorder binnen het bestuur heeft meegelopen maar in het vierde kwartaal zijn de bestuurstaken gewijzigd waardoor door dit bestuurslid vanaf 2021 de taken van de huidige secretaris zal overnemen. De huidige secretaris zal vanaf 1 maart 2021 binnen het bestuur verantwoordelijk zijn voor de bedrijfsvoering in het museum. Daarnaast zullen enige andere taken ook binnen het bestuur herverdeeld worden door het aangekondigde vertrek van een bestuurslid per 1 juni 2021. In totaal werkt het museum met een bezetting van rond de 70 gemotiveerde medewerkers die bereid zijn veel energie in het Vechtstreekmuseum te steken. Voor hen betekent het museum, naast een zinvolle invulling van de beschikbare tijd, ook een maatschappelijke invulling en betrokkenheid.

Het bestuur is van mening dat het museum naast een culturele taakinvulling ook een maatschappelijke taak heeft in de gemeente. Die taak wordt onder andere ingevuld door het beschikbaar stellen c.q. verhuren van (vergader)ruimte aan verschillende maatschappelijke en charitatieve instellingen en andere instellingen.

Omdat het Vechtstreekmuseum in 2017 als “Geregistreerd Museum” werd opgenomen door de Museumvereniging, hadden bezoekers met een museumkaart in 2020 (net als in 2019) vrij toegang tot het museum. Dit heeft in 2020 ervoor gezorgd dat de bezoekers de weg naar het museum-ondanks de COVID-19 crisis-toch bleven vinden. We zijn de Museumvereniging naast andere belanghebbenden en sponsoren maar ook de Gemeente Stichtse Vecht dank verschuldigd voor de wijze waarop zij het museum in deze moeilijke periode hebben gesteund.

2. Vechtstreekmuseum

2.1 Oprichting en doelstelling

Op 17 nov. 1994 is Museum Maarssen in een gedeelte van het koetshuis van Goudestein opgericht. Voorheen was de collectie ondergebracht in de Oudheidkamer, die zich op de zolder van  gemeentehuis Goudestein bevond. Toen het Drogisterijmuseum, dat ook in het koetshuis was gevestigd werd opgeheven, kreeg het museum deze ruimte erbij. Op 1 januari 2012 ging  de gemeente Maarssen op in de nieuwgevormde gemeente Stichtse Vecht en is de naam van Museum Maarssen veranderd in Vechtstreekmuseum.

Hiermee kreeg het museum ook de naam waarvoor het staat, namelijk museum voor de gehele Vechtstreek. De tentoonstellingen in het museum hebben altijd betrekking op, of zijn gerelateerd aan, een onderwerp uit de Vechtstreek.

Het doel van het museum – zoals omschreven in de statuten – is het verzamelen, documenteren, conserveren en exposeren van objecten op het gebied van de Vechtstreekhistorie vanaf de vroegste archeologische vondsten tot de hedendaagse ontwikkelingen teneinde de kunst en cultuurhistorische waarden van de Vechtstreek over te dragen en te behouden voor de toekomst. Het museum tracht dit onder meer te verwezenlijken door het (mede) organiseren van tentoonstellingen over allerlei kunst- en cultuurhistorische onderwerpen.

In 2020 is de doelstelling van het museum niet gewijzigd. Zoals onder de inleiding vermeld is, heeft het bestuur de bestuurstaken intern herschikt en is ook het bestuursreglement verfrist en zijn er wat vernieuwingen aangebracht (update) waardoor de formele structuur weer geheel in de pas loopt met de feitelijke situatie, hetgeen geen wijziging in onze doelstelling tot gevolg heeft.

2.2. Huisvesting

Het museum is sinds de oprichting gehuisvest in Silverstein, dat in 1744 werd verbouwd tot het voormalige koetshuis van de buitenplaats Goudestein.

Het Vechtstreekmuseum huurt het pand waar het museum in is gevestigd van de gemeente Stichtse Vecht. Gebruikelijk was om het huurcontact jaarlijks te verlengen. In het verslagjaar heeft het museum bij de gemeente aangedrongen op een langer lopend huurcontract. Gelukkig stond de gemeente daar open voor. Voor het einde van het jaar 2020 kon daarom met de gemeente een huurcontract worden gesloten voor de periode 2021-2024. Dit maakt het voor het museum mogelijk een beter meerjarenbeleid te maken, niet alleen museaal maar ook financieel.

Daarnaast heeft het museum in 2020 ingezet op een verlaging van de energiekosten. Daartoe zijn alle lampen vervangen door een duurzaam en zuinig en LED-model. Maar er is ook een adviseur in de hand genomen om te bezien of – eventueel met medewerking van de gemeente Stichtse Vecht – ook nog op andere manieren een kostenbesparing op de huisvestingskosten kan worden gerealiseerd.

2.3 Vrienden van het Vechtstreekmuseum

De Vrienden zijn verenigd in een stichting die in het bijzonder zorgt voor enige financiële ondersteuning maar ook andere ondersteuning aan het museum. De stichting verkrijgt gelden door donaties van deze vrienden. Zij werden in het verslagjaar uitgenodigd bij de opening van de jubileumtentoonstelling over de pronkstukken in de Vechtstreek. Bij die gelegenheid werd door de Vrienden een klein werk van de schilder Bastert als cadeau overhandigd aan het museum, dat de aanloop moest zijn naar een nog mooier jubileumcadeau. Zover is het nog niet gekomen door COVID-19.

Vrienden kunnen het museum bezoeken, zij ontvangen de nieuwsbrief en bij speciale, gelegenheden worden zij uitgenodigd. De Stichting doet – ook gezien de verantwoordelijkheid als Algemene Nut Beogende Instelling (ANBI) – zelfstandig verslag van activiteiten en financiën.

3. Organisatie en beheer

3.1 Bestuur

Het bestuur bestond aan het einde van 2020 uit de volgende personen:

  • Voorzitter: Henk Stoltz
  • Secretaris: Piet Oudhof
  • Penningmeester: Peter Geluk
  • Educatie, Rondleidingen en Lezingen: Rozsi Beumers-Pol
  • Communicatie en Marketing: Ad Maaswinkel
  • Collectie en Tentoonstellingen: Bert Appeldoorn
  • Personeelszaken: Christiaan Vis
  • Bedrijfsvoering: vacant
  • Zonder portefeuille: Fred van Driel

De functie Bedrijfsvoering was aan het einde van het verslagjaar nog vacant. De taken van die functie werden door de andere bestuursleden waargenomen.

Naar aanleiding van de toetreding tot het bestuur van Fred van Driel zijn de taken binnen het bestuur herverdeeld. In de loop van 2021 zullen enkele mutaties binnen een aantal functies worden doorgevoerd.

In het verslag jaar werd iedere drie weken door het bestuur vergaderd, in verband met maatregelen tegen het coronavirus vaak digitaal. Er is veel tijd en energie gestoken in de verbetering van de Governance. Het Huishoudelijk Reglement van het bestuur is geheel herzien, waarbij de afstemming met de Statuten is verbeterd.

3.2 Samenwerking met partners

Ook in 2020 waren er contacten met De Historische kringen van Maarssen, Breukelen en Loenen, het Oudheidkundig Genootschap Niftarlake en het Gilde Stichtse Vecht. Het Vechtstreekmuseum is aangesloten bij Stichting Vechtsnoer om samen met andere organisaties te werken aan het delen van kennis en ervaring en voor gezamenlijke belangenbehartiging. Voorzitter Henk Stoltz is toegetreden tot het bestuur van Vechtsnoer.

In het kader van de organisatie van de voorjaarstentoonstelling 2021 is er samengewerkt met het Muiderslot, Kasteel Loenersloot, Kasteel Sypestein, Artfund Nyenrode, Slot Zuylen, L.C. Dudok de Wit’s fonds en families van buitenplaatsen zoals Gunterstein en VreedenHoff.

4. Medewerkers

4.1 Algemeen

Per 31 december 2020 waren 58 medewerkers geregistreerd bij het museum. Hiervan zijn er 8 met een bestuursfunctie. Een groot aantal medewerkers vervult een dubbele functie. De functies en aantallen wordt in onderstaand overzicht aangegeven.

Bestuur Ondersteunend Gastvrouw en -heer Gids Educatie-

medewerker

8 15 38 21 14

Alle medewerkers (inclusief bestuur) zijn onbezoldigd.

4.2 Werving nieuwe medewerkers en medewerkersbestand

Het aantal medewerkers is in 2020 nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte van 2019. Wel hebben er enkele mutaties plaatsgevonden. Het aantal gidsen is in 2020 uitgebreid met een drietal gidsen voor wandelingen. Deze gidsen zijn overgenomen van het Gilde Stichtse Vecht in het kader van de overgenomen activiteiten van deze stichting. In totaal mochten we in 2020 vijf nieuwe medewerkers verwelkomen. Daar staat tegenover dat in 2020 een viertal medewerkers afscheid van ons museum heeft genomen.

De Vrijwilligerscentrales van Stichtse Vecht en Utrecht blijven voor het museum belangrijke partners om geïnteresseerden de weg naar een rol als medewerker bij ons museum te laten vinden. Om nieuwe medewerkers te werven heeft het bestuur in 2020 dertien sollicitatiegesprekken gevoerd met nieuwe kandidaten voor verschillende medewerkersfuncties en hebben we regelmatig belangstellenden mogen verwelkomen om kennis te maken als bijvoorbeeld gastvrouw/gastheer of gids.

Zes geïnteresseerden hebben in 2020 één of meer keer een dienst meegelopen om kennis te maken als gastvrouw of gastheer. Als gevolg van de coronamaatregelen is de kennismaking voor drie geïnteresseerden uitgesteld naar een later moment. Twee andere geïnteresseerden hebben al bevestigd dat zij met ingang van het nieuwe seizoen in 2021 als medewerker starten. Nieuwe vrijwilligers blijven welkom.

4.3 Bijeenkomsten medewerkers

Het bestuur hecht grote waarde aan zowel formele als informele bijeenkomsten met medewerkers om het onderlinge contact te bevorderen. Als gevolg van de beperkingen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan was het in 2020 helaas niet mogelijk om de gebruikelijke medewerkersbijeenkomsten te organiseren. Ook het jaarlijkse medewerkers uitje kon in 2020 geen doorgang vinden.

In aansluiting op een eerdere medewerkersbijeenkomst in 2019 was een vervolgbijeenkomst gepland om verder met de medewerkers in gesprek te gaan over de beleidsvoornemens voor de komende 5 jaar. Deze bijeenkomst zal op een later moment alsnog plaatsvinden.

De medewerkers hebben zich in 2020 bijzonder ingespannen om ondanks de moeilijke situatie op de momenten dat dat mogelijk was het museum in ons jubileumjaar geopend te houden en activiteiten doorgang te laten vinden. Om haar waardering voor deze inspanningen te laten blijken heeft het bestuur in december voor de medewerkers een pakket met producten uit de Vechtstreek samengesteld en bij de medewerkers thuis afgeleverd. Bij alle coronaperikelen werd deze afsluiting van ons jubileumjaar zeer gewaardeerd door de medewerkers en door de lokale ondernemers die graag bereid waren mee te werken.

Uitreiking eindejaarsgeschenk aan medewerkers

5. Tentoonstellingen

Ook in 2020 konden de bezoekers weer genieten van de vaste tentoonstelling ‘De Vecht – Ons Pronkstuk!’ maar de groots opgezette Jubileumtentoonstelling met topstukken uit de Vechtstreek was onze trots. Veel prominente inwoners van de Gemeente Stichtse Vecht hebben met hun bruiklenen van Vecht-schilders deze tentoonstelling tot een hoogtepunt gemaakt. Helaas heeft de corona epidemie behoorlijk roet in het eten gegooid. We hebben deze tentoonstelling verlengd zodat een beperkt aantal bezoekers toch nog van deze tentoonstelling kon genieten. Gelukkig hebben we een prachtig Jubileumboek dat ons aan het 25 jarig bestaan herinnert.

5.1 Vaste tentoonstelling De Vecht – Ons pronkstuk

De vaste tentoonstelling onder de naam “De Vecht-Ons Pronkstuk!” die in 2017 is opgezet, heeft ook in 2020 veel aandacht getrokken en werd zeer gewaardeerd door de bezoekers. De titel refereert aan de Vecht, die hier al eeuwen slingert, en dit gebied heeft zien veranderen en de geschiedenis van dichtbij heeft meegemaakt. De buitenplaatsen, die nog steeds in volle glorie langs de Vecht staan, krijgen veel aandacht. Ook de grote groep Joden die hier hun toevlucht zochten worden niet vergeten. De bezoeker wordt op de tentoonstelling meegenomen op reis door de geschiedenis aan de hand van archeologische vondsten, krijgt inzicht in de totstandkoming van kastelen en buitenplaatsen en neemt veranderingen waar als gevolg van de industriële ontwikkelingen. Mooie beschrijvingen bij de voorwerpen maken de reis tot een compleet verhaal.

In 2020 is het plan opgevat om de vaste tentoonstelling in een nieuw jasje te steken. Met een professional worden er voorzichtig plannen gemaakt om de geschiedenis van de Vecht nog overzichtelijker weer te geven. Dit plan hopen we in 2022 te realiseren. Met tijdlijnen en een digitale topografische Vechtkaart, waar afbeeldingen en verhalen van kastelen en buitenplaatsen op te zien zullen zijn, wordt de vaste tentoonstelling in een modern jasje gestoken. Ook wordt ernaar gestreefd de collectie uit te breiden door aankopen en/of langdurige bruiklenen.

5.2 Tijdelijke tentoonstelling: De Vecht, nieuwe parels blootgelegd (van 23 februari 2020 tot en met 3 januari 2021)

Deze tentoonstelling stond in het teken van het vijfentwintigjarig bestaan van het Vechtstreekmuseum. In deze bijzondere tentoonstelling werden unieke stukken getoond, veelal uit particuliere collecties, die nog niet eerder in het Vechtstreekmuseum waren tentoongesteld. Het gaat om werken met de Vecht als hoofdthema van bekende kunstschilders als Jacobus Storck, Nicolaas Bastert, Evert Jan Ligtelijn, Petrus Josephus Lutgers, Fredericus van Rossum Du Chattel e.a. Maar daarnaast waren er ook unieke voorwerpen te zien zoals kristallen karaffen, drinkglazen, gedenkpenningen, vazen etc. die een zicht geven op het leven en de geschiedenis langs de Vecht. In de tentoonstelling stonden drie inhoudelijke thema’s centraal:

– De Vecht als bron van inspiratie

De Vecht blijkt al eeuwenlang een geliefd onderwerp voor kunstschilders. In de 17de en 18de eeuw werkten landschapsschilders meestal in hun atelier. Ze trokken er op uit om schetsen te maken en werkten die later in hun atelier in olieverf uit. De schilders moesten in deze tijd nog zelf hun verf maken met kleurpigment en olie en waren dus aan hun atelier gebonden. Veel Amsterdammers, zoals Jacobus Storck en Petrus Lutgers bezochten de omgeving rond Amsterdam. De uit Leiden afkomstige Frederik van Rossum Du Chatel woonde zelfs een paar jaar in Vreeland. De Vechtstreek bracht ook zelf grote schilders voort zoals Gerrit Zegelaar en een eeuw later Nicolaas Bastert. De Vecht met zijn schilderachtige dorpjes en omgeving werd voor veel kunstenaars een bron van inspiratie.

Gezicht op Maarssen, Jacobus Storck (1641-1692)

 

 

 

 

 

 

 

 

Vecht en Rhijn tussen Maarssen en Breukelen, Evert Jan Ligtelijn (1693-1975)

 

 

 

 

 

 

 

– De Vecht als bron van herinnering

In aristocratische families was het al vanaf het midden van de 16de eeuw gebruikelijk dat men t.g.v. huwelijken of huwelijksjubilea een gedenkpenning liet maken. Ook geboorte-, doop-, en overlijdenspenningen horen daartoe. Het materiaal bestaat meestal uit zilver, maar ook goud, brons, lood en zelfs karton werden gebruikt. Soms werd er één gouden en meerdere zilveren penningen geslagen om alle gezinsleden bij het heugelijke feit te betrekken. Het verschijnsel familiepenning is typisch Nederlands, zelfs nu nog in gebruik.

Zilveren portretpenning van Agnes Block (1629-1704)

Op vrijdag 21 februari was er een exclusieve preview voor de bruikleengevers en alle Vrienden van het Vechtstreekmuseum. De jubileumtentoonstelling is op zaterdag 22 februari 2020 op feestelijke wijze door de burgemeester van de gemeente Stichtse Vecht, Ab Reinders, geopend voor relaties en medewerkers. Het publiek kon de tentoonstelling bezoeken vanaf zondag 23 februari. De eerste weken trok deze tentoonstelling direct al veel bezoekers en waren de verwachtingen voor de rest van het jaar hoog gespannen. Maar toen gooide COVID-19 roet in het eten. Gedurende enkele perioden in 2020 was het museum gesloten of beperkt geopend om de verspreiding van COVID-19 tegen te gaan. Oorspronkelijk zou de jubileumtentoonstelling tot en met 13 september 2020 in het museum te zien zijn. Maar vanwege de gevolgen van COVID-19 virus is besloten de jubileumtentoonstelling te verlengen tot en met 3 januari 2021. Als gevolg van COVID-19 viel het bezoekersaantal in 2020 helaas veel lager uit dan in 2019. Alle bezoekers van de jubileumtentoonstelling kregen als herinnering een gratis boekenlegger met enkele kunstwerken uit de tentoonstelling.

Naast de tentoonstelling was er ook een uitgebreid programma samengesteld met lezingen, rondleidingen en wandelingen. Helaas moesten ook veel van deze activiteiten i.v.m. COVID-19 gecanceld worden.

De tentoonstelling is mede tot stand gekomen door financiële bijdragen van het Prins Bernard Cultuurfonds, de Stichting Elise Mathilde Fonds en de Gravin van Bylandt Stichting.

5.3 Het project Jubileumboek

– Aanleiding

Het Vechtstreekmuseum bestond in 2020 25 jaar en dat is groots aangepakt met een speciale jubileumtentoonstelling georganiseerd met topstukken uit de Vechtstreek.

Daarbij wilden wij een bijzonder boek/magazine uitgeven “Eeuwige Schoonheid Aan de Vecht” wat deze topstukken behandelt, in combinatie met de historie van de hele Vechtstreek, bewoners, gebeurtenissen en kunst. Ook is er aandacht voor de unieke gebouwen, buitenplaatsen en kastelen langs de Vecht in de diverse kernen. En tot slot ook een overzicht van de historie van het Vechtstreekmuseum zelf en een collage van alle tentoonstellingen van de afgelopen 25 jaar.

– Aanpak

Om het boek tegen een lage prijs te kunnen aanbieden wilden wij een deel van de kosten via een crowdfunding actie dekken. Daarvoor zijn wij met consultants van Voordekunst een campagne van 6 weken gestart middels een promotiefilmpje en reclame via hun speciale platform. Ook onze eigen sociale media, website en nieuwsbrieven hebben een cruciale rol gespeeld. Wij hebben ruim 80% van het doelbedrag opgehaald en konden met de uitvoering beginnen. In totaal heeft de crowdfunding ongeveer 50% van de totale kosten opgeleverd.

– Het boek

Met verschillende schrijvers zowel binnen als buiten het museum is een 120 pagina’s dik glossy boek gemaakt dat voor slechts € 9,95 kon worden aangeboden. Vele kunstobjecten uit de jubileumtentoonstelling zijn afgebeeld en ook foto’s en bijdragen van collega musea vonden een prominente plek in het boek. Medewerking van de historische kringen van Maarssen en Breukelen zorgde voor extra diepgang.

Ondanks de beperkingen door het Covid-19 virus, en een sluiting van het museum gedurende een aanzienlijke tijd zijn er bijna 1.000 boeken geleverd en verkocht. Dit is mede te danken aan de medewerking van diverse regionale boekwinkels en de regionale VVV organisatie. Recentelijk zijn wij ook met verkoop via bol.com begonnen.

6 Rondleidingen en nevenactiviteiten

Het Vechtstreekmuseum bestond in 2020 alweer 25 jaar. Daarom was dit jaar de gehele benedenverdieping ingericht voor de speciale tentoonstelling ‘De Vecht – Nieuwe PARELS blootgelegd’. Naast de jubileumtentoonstelling waren ook een tal aan activiteiten gepland. Helaas zijn konden daarvan maar een paar doorgang hebben vanwege de COVID-19 pandemie.

Hieronder treft u per maand de activiteiten die wel zijn doorgegaan en waarvoor veel belangstelling was. Een aantal daarvan werden herhaald, de meeste waren nieuw.

Januari

  • Basisscholen bezochten in het kader van de educatie het museum

Februari

  • Opening jubileumtentoonstelling De Vecht, nieuwe parels blootgelegd

Maart

  • Lezing over het rampjaar 1672

Juni

  • Rondleiding tuin Middenhoek

Augustus

  • Muzenmeisjes museum + themawandeling
  • Rondwandeling Maarssendorp

  • Een Gouden dag in Maarssen
  • Bezoek de Boomgaard

September

  • Rondleiding thema Architectuur en Bouwstijlen Maarssen Dorp
  • Open Monumentendag
  • Lezing over Reizen in de Vechtstreek
  • Rondleiding thema Buitenplaatsen
  • Lezing Maarssen op de kaart en vanuit de lucht

Oktober

  • Lezing over Zeeuwse Geslachten
  • Rondleiding thema Agrarisch/industrieel

November

  • Uitreiking cheque Rabobank ClubSupport voor het digitaliseren van de lampjeskaart

7 Educatie in het Vechtstreekmuseum

Het Vechtstreekmuseum vindt het erg belangrijk om niet alleen de jeugd van Maarssen maar ook de jeugd uit de andere kernen van Stichtse Vecht bij het cultureel erfgoed van de Gemeente Stichtse Vecht te betrekken. Onze regio is zo rijk aan historie dat een stukje bewustwording van hun eigen leefomgeving zeker de moeite waard is om ze mee te geven. Daarom ontvangen we kinderen in de leeftijdsgroep van 10 t/m 12 jaar jaarlijks in het museum voor het ‘Buitenplaatsenproject’. De scholen die een contract hebben afgesloten met Kunst Centraal worden bij ons verwelkomd door een enthousiaste groep educatiemedewerkers. Daarnaast maken we reclame voor andere groepen die niet zo’n contract hebben met Kunst Centraal.

De afstand van een school naar het Vechtstreekmuseum vormt vaak een obstakel. Veel ouders werken beide, dus kan de school heel moeilijk het vervoer regelen. Het zou fantastisch zijn als de Gemeente een Cultuur-bus zou kunnen laten rijden om meer kinderen met deze geschiedenis kennis te laten maken.

Naast het ‘Buitenplaatsenproject’ beschikt het Vechtstreekmuseum ook over een kinderroute, die zowel bij de vaste tentoonstelling als de tijdelijke tentoonstelling steeds wordt aangepast. Bezoekers met kinderen in de leeftijdsgroep van 6 tot 12 jaar maken daar graag gebruik van. Ook is het voor jong volwassenen en ouderen mogelijk om gebruik te maken van een gratis te verkrijgen audiotour.

7.1 Educatieprojecten

Het museum beschikt over een ‘Buitenplaatsenproject’ dat zelfstandig door scholen kan worden afgenomen. Daarvoor zijn lesmanden ontwikkeld die gevuld zijn met beeldmateriaal, voorbereidende lessen en verwerkingsmateriaal. De scholen kunnen deze manden lenen om t.z.t. een bezoek aan het museum goed te kunnen voorbereiden.

Daarnaast wordt het ‘Buitenplaatsenproject’ in het Cultuurmenu van Kunst Centraal aan de basisscholen van Stichtse Vecht aangeboden en wel aan diegenen die aangesloten zijn bij Kunst Centraal. De voorbereiding vindt dan via nieuwe media, zoals digi-borden plaats. Er wordt door Kunst Centraal een agenda gemaakt en de scholen komen dan op de afgesproken datum naar het museum. Daar worden ze door vier medewerkers van het museum zowel binnen als buiten begeleid.

Als kinderen met begeleidende ouders de speciale kinderroute willen volgen krijgen ze daarvoor een boekje met daarin allerlei doe- en kijkopdrachten. Bovendien kunnen ze zich met een aantal onderdelen van de historische kleding gaan verkleden en mogen ze na afloop een archeologische opgraving doen in een voor dit doel speciaal ontworpen kist.

7.2 Educatiemedewerkers en gidsen

Gelukkig beschikt het Vechtstreekmuseum over een groep gemotiveerde medewerkers die iets meer, of iets anders willen doen dan alleen gastvrouw of gastheer zijn. Zij kunnen zich voor een van deze taken opgeven en krijgen dan een opleiding. Door met ervaren educatiemedewerkers en gidsen een aantal keren mee te lopen en het bestuderen van de informatiemappen kunnen ze een proeve van bekwaamheid afleggen. Is men daar doorheen dan kan men zelfstandig aan de slag met het ontvangen van groepen kinderen en/of volwassenen. Er vinden diverse evaluatiemomenten plaats.

7.3 Educatiemiddelen

Het museum beschikt over historische kleding voor een jongen en een meisje uit de 17de eeuw. Het kleedgedrag en de materialen waren totaal anders dan nu. Voor de leerlingen een zeer interessant onderdeel wanneer twee van hen hierin worden gehuld. Verder hebben we voor de kinderroute een aantal pruiken, cravatte’s (voorloper van de stropdas), fichu’s (zijden schouderdoeken) schortjes en hoofddeksels voor de dienstmeiden en baretten met sjaals voor de knechten. Ook de verwerkingsboekjes voor de kinderroute worden door ons samengesteld. Verder zijn er tekenmaterialen, vloerpuzzels met afbeeldingen van theekoepels en diverse zeer instructieve films. De goed gevulde lesmanden zijn hierboven al genoemd.

8 PR, publiciteit en marketing

In het corona jaar 2020 was de website en daarmee gekoppeld de sociale media belangrijker dan ooit. Gedurende de periode dat het museum open was moest online een kaartje worden gekocht en was de toegang beperkt. Vele lezingen en andere activiteiten moesten worden geannuleerd en daardoor zijn de totale geregistreerde bezoekers minder dan in vorige jaren. Op beperkte schaal werd ook het verkochte ticket weer terugbetaald of werd gedoneerd aan het museum. Het totaal aantal tickets inclusief toegangsbewijzen was 784.

De digitale nieuwsbrief is afgelopen jaar zes maal verstuurd. Het aantal abonnees is gestaag blijven groeien van 374 naar 457 aan het eind van het jaar.

De berichtgeving naar de pers wordt middels email naar meer dan 50 lokale, regionale en landelijke contacten gedaan. In 2020 zijn door de pandemie en het lage aantal nieuwe activiteiten veel minder persberichten uitgestuurd.

Op diverse cultuur gerelateerde websites worden onze berichten rechtstreeks door ons geplaatst waardoor wij in de agenda en hun digitale nieuwsbrieven worden opgenomen. Elke maand worden onze activiteiten ook via VVV Gooi – Vecht en het Groene Hart gepubliceerd. In 2020 is de nieuwsverspreiding via sociale media weer verder uitgebreid: men kan ons nu zowel op Facebook als Twitter, LinkedIn als Instagram volgen.

Er is een nieuwe algemene brochure uitgebracht en een tentoonstelling flyer bij de jubileumtentoonstelling die in het voorjaar van start ging. Een aantal malen is een radio-interview bij RTV Stichtse Vecht geweest.

Promotie wordt ook gedaan middels 6 borden langs de weg in Maarssen en Breukelen. Verder via posters buiten en artikelen in diverse geschreven media, zoals de museumkrant en op de fietsboot.

Via de Stichting Vrienden van het Vechtstreekmuseum proberen wij steeds meer geïnteresseerden aan ons te binden, die op hun beurt weer voor extra promotie kunnen zorgen. Het aantal leden groeit langzaam maar is nog niet op het niveau dat wij graag zouden zien. Door omstandigheden konden wij ook geen extra evenementen organiseren

In dit jubileumjaar 2020 is een mooi boek uitgebracht “Eeuwige Schoonheid aan de Vecht” dat zelfs in dit jaar een groot succes werd. Zowel in het museum, regionale boekhandels, en websites van VVV en bol.com zijn bijna 1.000 exemplaren verspreid en verkocht. Dit was ook qua promotie een mooi succes.

Ter promotie en ondersteuning bij lezingen is ook in oktober een boekje uitgebracht “de rijkgeschakeerde geschiedenis van de joden in de Vechtstreek”. Dit boekje is eveneens via de boekhandels in Maarssen-dorp en Breukelen te koop.

In het najaar is door MuseumTV een mooie film gemaakt over ons museum die online kan worden bekeken en hopelijk in 2021 weer voor meer bezoekers zal zorgen. https://museumtv.nl/museum/vechtstreekmuseum/

9 Collectie Vechtstreekmuseum

De bescheiden collectie bestaat uit verworven objecten uit de Oudheidkamer van de voormalige gemeente Maarssen, uit langdurige bruiklenen en aangekochte objecten. Voor de vastlegging van de collectie wordt gebruik gemaakt van het administratiesysteem Adlib. De eerste zorg voor de Collectie is toevertrouwd een commissie.

In 2020 zou worden gestart een planmatige aanpak voor het ontzamelen van objecten die ook kunnen worden overgedragen aan anderen, zoals het Regionaal Historisch Centrum (RHC) en Historische Kringen dan wel anderszins worden afgestoten. De omstandigheden (COVID-19) dwongen het bestuur om dit uit te stellen.

Aan de collectie werden enkele bescheiden werken toegevoegd door schenkingen en aankopen. De aanwinsten werden voor de bezoekers tentoongesteld. De Vriendenstichting heeft een klein werk geschonken van de schilder Bastert.

Voor het afgelopen jaar had het bestuur een reservering gemaakt om de collectie met de aanschaf van een aansprekend kunstwerk te versterken. Deze reservering zal in 2021 worden aangesproken.

9.1 Binnenkunst gemeente Stichtse Vecht

Het beheer van de kunstwerken die in het gemeentehuis Goudenstein in Maarssen en het gebouw Boom en Bosch in Breukelen verblijven wordt gedaan door het museum. In de praktijk geschiedt dit door twee deskundige vrijwilligers. Beheer betekent enerzijds het bewaken van de staat van de kunstwerken en waar nodig voorzieningen treffen zoals restauratie of overdracht aan het Regionaal Historisch Centrum vanwege betere bewaarcondities. Aan de andere kant houdt het beheer ook in het inspelen op de wensen van de collegeleden om bij te dragen aan een plezierige werkomgeving. Voor deze activiteiten ontvangt het museum een vergoeding.

10 Overzicht activiteiten en bezoekersaantallen

De activiteiten en het aantal bezoekers daarvan worden in onderstaande tabel weergegeven.

Omschrijving Activiteit en aantal ervan Aantal in 2017 Aantal in 2018 Aantal in 2019 Aantal in 2020
Volwassenen Bezoekers tijdens openingstijden 1.244 2.174 2.592 1.465
Jongeren < 11 jaar Gratis toegang 24 20 22 2
Jongeren tussen 12tm16 Laag tarief 10 13 13 15
Rondleidingen groepen in het museum Groepsgrootte variërend 425 113 287 42
Gratis op uitnodiging Openingen en vieringen 25 18 6
Speciale dagen gratis Museum en monumenten dagen 145 n.v.t. 88 90
Rondleidingen scholieren Groepsgrootte gemiddeld 25 579 80 541 200
Statenjacht In 2019 en 2020 niet geweest 264 252
Rederijen Voor partijen en Welfare groepen 89 99 23
Rondleidingen op de buitenplaatsen en wandelingen door de 12 kernen Vreedenhoff, Vreedenhorst, Nyenrode, Goudestein, Doornburgh, Middenhoek, De Boomgaard, Joodse Begraafplaats en Gouden Dag in Maarssen 275 566 114 85
Thema avonden met presentatie en film; zaalhuur In 2017 Lezing v.d. Hulst en Berlijn
In 2018 diverse lezingen
In 2019 diverse lezingen
In 2020 diverse lezingen
249 272       323 82
Workshops Vechtologie 12 43 10
Totaal aantal bezoekers 3.341 3.650 4.019 1.981


Nadere gegevens bezoekers 2020:

  • Zoals al eerder in dit Jaarverslag is vermeld heeft de covid-19 pandemie grote gevolgen gehad voor de culturele sector en dus ook voor het Vechtstreekmuseum. Dit vindt ook zijn weerslag op het aantal bezoekers dat het museum kon ontvangen. In 2020 is het museum voor drie perioden gesloten geweest, nl. vanaf 13 maart t/m 31 mei, 2 t/m 18 november en vanaf 15 december voor de rest van het seizoen dat op 4 januari 2021 zou eindigen. Na de eerste sluiting was de openstelling ook beperkt tot een aantal personen per dagdeel. Daarnaast zijn veel activiteiten zoals lezingen, rondleidingen, wandelingen enz. in 2020 vanwege de corona-crisis geannuleerd.
  • Het aantal bezoekers tijdens openingstijden is in 2020 op 1.465 gekomen. Dat is ruim 1.100 minder dan in 2019. En dat tijdens het 25-jarig jubileumjaar van het museum.
  • In 2020 hebben 1.191 bezoekers hun Museumkaart laten scannen.
  • Het aantal jongere bezoekers blijft steken op 17.
  • De rondleidingen voor de scholieren van de basisscholen in Maarssen zijn in 2020 in het eerste kwartaal voortgezet. In het najaar konden vanwege de maatregelen rond het corona-virus de scholieren niet meer naar het museum komen. In totaal hebben 200 leerlingen een bezoek gebracht.
  • De rondleidingen op de buitenplaatsen zijn in 2020 voor een groot deel geannuleerd. Er konden slechts twee rondleidingen doorgaan met een totaal van 30 personen. Nieuw zijn de wandelingen van het Gilde Stichtse Vecht. De belangstelling voor deze wandelingen was goed te noemen en 55 personen hebben hiervan genoten.
  • Het aantal lezingen is in 2020 helaas ook achtergebleven vanwege annuleringen door de maatregelen rond het corona-virus. In totaal hebben 79 personen een lezing bijgewoond.

De Amerikaanse organisatie BackRoads was ook weer van plan ons museum in 2020 als vertrekpunt te gebruiken. Maar helaas zijn alle bezoeken geannuleerd.

11 Subsidiefondsen

In 2020 is subsidie ontvangen en of toegezegd van onder meer de volgende fondsen:

  • Prins Bernard Cultuurfonds Stichtse Vecht
  • Elise Mathilde
  • Gravin van Bylandt Stichting
  • Rabobank
  • P.W. Jansen’s Friesche Stichting
  • KF Heinfonds
  • Stichting Mien van ’t Sant
Meld uzelf aan voor de nieuwsbrief
 © 2024 Vechtstreek Museum
Webdesign: JHmedia